با پيمان ازدواج يک زن و مرد، خانواده شکل مي‌گيرد و با تولد فرزندان، توسعه و استحکام مي‌يابد. انسان ازآغاز، زندگي خانوادگي را به عنوان بهترين نوع زندگي برگزيده و همیشه بدان پايبند بوده و هست. اين نوع زندگي امتيازات و فايده‌هاي گو ناگوني دارد. زن و مرد را از پريشاني و بي‌هدفي نجات داده و به خانواده وابسته و دلگرم مي‌سازد. به اين ترتيب، آن‌ها از نعمت انس، مودت و لذت‌جويي‌هاي مشروع زناشويي بهره‌مند مي‌شوند.
در کانون گرم و با صفاي خانواده، فرزندان رشد و نمو مي‌کنند. پرورش فرزندان و انس با آنان، يکي از بهترين لذت‌هاي زندگي است. وابستگي کودکان، نوجوانان و جوانان به خانواده نيز فايده‌هاي زيادي دارد و موجب مي‌شود که از انواع مفاسد اخلاقي و اجتماعي، انحرافات جنسي، بزهکاري و اعتياد، به مقدار زيادي مصون بمانند. بنابراين، سلامت و سعادت جامعه تا حدود زيادي، به وضع خانواده‌ها و کيفيت روابط بين والدين با فرزندان بستگي دارد. هر چه روابط بهتر و سالم‌تر باشد، زن و مرد زندگي شيرين‌تر و باصفاتري دارند و فرزندانشان نيز بيش‌تر در برابر انحراف مصونيت پيدا مي‌کنند. والدین در قبال فرزندان وظایف مهمی دارند و باید در رفتار و کردار خود نکات ویژه‌ای را رعایت کنند. همیشه وقتی سخن از فرار فرزندان از خانه می‌شود پدر و مادر نگران فرزندان خود شده و نمی‌توانند تصور کنند این اتفاق در خانواده آنها رخ دهد. ولی این حقیقتی است که باید به آن توجه بسیار کرد. لازم است والدین نکات مهمی را در ارتباط با نوجوان بدانند و آن را رعایت کنند تا این پدیده شوم دامنگیرشان نشود.
هرگز از کنايه يا نگرش منفی که نشان دهنده بی‌احترامی است استفاده نکنند. هیچگاه صدايشان را بالا نبرند يا فرياد نزنند، به خصوص وقتی فرزندشان صدايش را بالا می‌برد. وقتی فرزندشان عصبانی است، ساکت بمانند و تماس چشمی با او داشته باشند، تا آرام شود.
وقتی فرزندشان در حال صحبت يا تشريح موضوعی می‌باشد حتی اگر نظرش مورد تأييد آنها نيست، حرفش را قطع نکنند، منتظر بمانند تا صحبتش تمام شود. با او خودمانی باشند و به سادگی بگويند درکش می‌کنند و اين به معنی موافقت و تسليم شدن در برابر نظرات وی نيست.
هرگز فرزندشان را، دروغگو، بچه، کم‌شعور، بی‌صداقت، خودخواه، غير‌دوست‌داشتنی و احمق خطاب نکنند، اين کلمات کمک‌کننده نيستند، بلکه ممکن است او کلمات منفی آنها را تداعی کند و حتی با کلمات بدتری جواب گويد. به نوجوان بگويند حرف او را درک می‌کنند و اگر منظورش را درک نکردند، بخواهند دوباره توضيح بدهد.
وقتی با او هم عقيده نيستند بگویند من منظور تو را درک کرده‌ام ولی با آن موافق نيستم، فکر می‌کنم می‌توانيم همديگر را درک کنيم ولی مجبور نيستیم موافق نظرات يکديگر باشيم. به خاطر داشته باشند موافقت با نظر فرزندشان به اين معنی نيست که او اجازه انجام هر کاری را دارد. سعی نکنند عدم توافق خود را با بحث کردن توجيه کنند.
وقتی نوجوان از ادامه صحبت خودداری کرد بپرسند، آيا چيز ديگری هست که بخواهد بگويد.
وقتی عصبانی يا ناراحت هستند به فرزند خود بگویند "من ناراحت هستم، و نياز به زمانی برای فکر کردن به اين موضوع دارم، بعداً با تو صحبت خواهم کرد". باید به فرزند فرصت کافی برای بیان نظرات خود را بدهند.
 احترام و توجه به عقيده‌ فرزندان بايد در حد معقول باشد. كتك، توهين، مراقبت شديد، سرزنش، قهر، مسخره كردن، و ياد‌آوري مكرر اتفاقات گذشته ممکن است منجر به عصيان نوجوان شود. اما اين عصيان او را به كجا مي‌كشاند؟
در گذشته تربيت فرزندان بيشتر در محیط بسته‌ی خانه صورت مي‌گرفت اما امروزه رسانه‌ها و آموزش و پرورش هر‌كدام سهم مهمي در این امر دارند. در حقيقت تمركز تربيت فرزندان از بين رفته و برخوردهاي چندگانه در خانواده و اجتماع جوان را بر سر دوراهي قرار داده است. او با انتخاب هر راه به موانع و مسايلي مي‌رسد كه تجربه برخورد با آن را نداشته و براي رهايي از اين وضعيت به راههايي چون فرار متوسل مي‌شود.
مسايل معيشتي و اقتصادي از جمله دلايلي ديگري است كه باعث شده خانواده از وظيفه نظارتي خود غافل شود و به علت مشغله فراوان وقتي براي تربيت فرزندان خود به شكلي شايسته نداشته باشد .
ريشه‌هاي معضل اجتماعي فرار فرزندان از خانه را بايد در خانواده‌ها جست. چرا كه اين خانواده‌ها هستند كه به اجتماع جهت مي‌دهند و با فعاليت هاي هنجار يا نابهنجارشان در پيشبرد اهداف جامعه نقش بازي مي‌كنند. بهداشت رواني در خانواده‌ها تاثير مستقيم بر سلامت جامعه دارد و خانواده سالم جامعه سالم را مي‌سازد. وظيفه سنگين خانواد‌ه‌ها‌ست كه نهايت تلاش خويش را به كار گيرند تا فرزندان خود را تحت مراقبت صحيح قرار داده و افرادی سالم و آگاه به جامعه تحویل نمایند.

از سالهای اولیه جوانی دلم می‌خواست پدر شوم و خصوصا این که فرزند دختر داشته باشم همیشه به کسی که دختر کوچکش را روی زانویش می‌گذاشت حسادت می‌کردم.
محبت خاصی که میان پدر و دختر وجود دارد، چیزی بود که دلم می‌خواست شخصاً آن را تجربه کنم. وقتی همسرم به من گفت باردار است فوق‌العاده شاد شدم. مطمئن بودم فرزندمان دختر است. در طی نه ماه همیشه او را با ضمیر مونث خطاب می‌کردم. وقتی به دنیا آمد در اتاق زایمان حضور داشتم. اولین بار به من نگاه کرد و من همان لحظه بیچاره‌اش شدم. او در بغلم بخواب رفت در حالیکه سرش روی گونه‌ام آرام گرفته بود.
امروز بعد از گذشت دوازده سال دخترم روی شانه‌ام لم می‌دهد و صورتش را مقابل گردنم قرار می‌دهد من هنوز او را عاشقانه دوست دارم. در طول سال‌ها من و دخترم اوقات خوشی را با هم داشتیم. حالا وقتی او را به مدرسه می‌برم یا می‌خواهد از خانه برود دیگر مرا نمی‌بوسد. اما من سعی می‌کنم همیشه به او محبت و مراقبتی را که نیاز دارد بدهم و سعی می‌کنم به او بگویم برای من، او پر‌اهمیت‌ترین بخش زندگی‌ام هست و آرزویم زندگی در کنار اوست. دوستش دارم و همواره به او افتخار می‌کنم... ( برگرفته از کتاب: اولین عشق یک دختر اثر گریگوری ای‌.لنگ)

در زندگی‌اش موثر باش: اگر می‌خواهی پدر خوبی باشی، باید از همان بدو تولد وقتی دخترت یک هفته‌اش بیشتر نیست به او توجه کنی. صبر نکن تا بزرگ شود و بعد بخواهی برایش نقش پدر بودن را ایفا کنی وقتی که از سر کار به خانه برمی‌گردی، تا آنجا که ممکن است او را بغل کن، این کار برای هر دوی شما مفید است!
برایش آواز بخوان: او عاشق صدای شماست. وقتی او را در آغوش گرفته و تکانش می‌دهی برایش بخوان. با این اطمینان که او هر روز تغییر می‌کند، از او عکسهای زیادی بگیر (بخصوص از بازیگوشی‌های هر روزه‌ی او).
او را به بخشی از دنیای خود تبدیل کن: بگذار وقتی صورت خود را اصلاح می‌کنی یا به کاری مشغولی شما را ببیند و از زیر نظر بگذراند. او عاشق گذراندن وقت با شماست. مهم نیست چکار می‌کنید، فقط از بودن با همدیگر لذت ببرید. وقتی بچه است بگذار روی سینه‌ات بخوابد، اینجاست که دنیا برایش معنا پیدا می‌کند.
بارها و بارها کلمه‌ی بابا را برایش تکرار کن. به احتمال قوی، اولین کلمه‌ای که خواهد گفت، باباست.

روان‌شناسان می‌گویند پدر هم به اندازه مادر برای رشد روانی کودکان مهم و باارزش است و برقراری تعادل بین روابط این دو با فرزندان‌شان می‌تواند از نظر روانی سبب رشد صحیح کودکان شود. مرد چون در میان کودک و مادر قرار دارد ـ هم به موجب حضور فیزیکی و هم به موجب جایگاه روانی خود ـ به کودک این اجازه را می‌دهد که هویت خاص خود را بیابد. پدر نقش مهمی در شناسایی هویت جنسی کودک داشته و در عین حال که مادر سعی می‌کند با نقش حفاظتی خود فرزند را حفظ کند، پدر، او را به سمت بیرون گرایش می‌دهد. پدر برای دختر نوعی «تایید» است و روابط بین آن دو به طور ناخودآگاه برای هر دو طرف اهمیت و برتری خاصی دارد. مهم این است که معمولاً این رابطه که از همان ماه اول تولد آغاز می‌شود همیشه تعادل ندارد و گاهی یک رابطه بسیار نزدیک و عاطفی و گاهی یک رابطه با فاصله بین پدر و دختر شکل می‌گیرد.
دنیا را به او نشان بده: پدر غریبه شناسانده شده‌ای است که دخترش را از دستان قدرتمند مادر جدا کرده و در پناه خود به او هویتی مستقل می‌بخشد. در واقع این پدر است که دختر را به سمت دیگران فرستاده و به او دویدن و پریدن و دیگر توانایی‌ها را می‌آموزاند. وی حامی همیشگی دختر در فعالیت‌های اجتماعی و هوشی است و به تربیت و آموزش او اهمیت زیادی می‌دهد. در ضمن پدر اولین مردی است وارد زندگی دختر می‌شود.که به عنوان نمونه جنس مذکر دختر با او آشنا می شود. دختر به پدری نیاز دارد که او را دوست داشته باشد و با عشق ورزیدن به مادر به او، دوست داشتن و دوست داشته شدن را بیاموزد. مردی که به همسرش اظهار عشق نمی‌کند این احساس را به دختر آموزش نداده و عشق را در وجود او خفه می‌کند.

اصغر توکلی

نیمی از دین خود را کامل کن

ازدواج، در ذات انسان نهادینه شده است و به‌طور طبیعی هر انسانی به سوی زوج خود می‌رود که این مسأله به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل زندگی هر انسانی به‌حساب می‌آید. بیشتر افراد به اشتباه گمان می‌کنند که ازدواج تنها برای ارضای غرایز جنسی است؛ اما علاوه بر آن سبب رسیدن به آرامش و سلامت روحی و روانی می‌شود. کسانی که ازدواج نمی‌کنند یا در ازدواج خود با شکست مواجه می‌شوند قطعاً در زندگی با کمبودهایی مواجه هستند. اسلام نیز به ازدواج نگاهی متفاوت دارد و آن را سبب کامل شدن زن و مرد می‌داند و آنقدر بر این مسأله تأکید دارد که پیامبر اکرم (ص) در حدیثی می‌فرمایند: «هرکس ازدواج نماید، نصف دین خویش را به دست آورده است، پس در نیمه باقیمانده، تقوای الهی پیشه کند». 
روشن است که در دین مبین اسلام، برخلاف مکاتب دیگر ازدواج امری نکوهیده و مانع تکامل بشر نمی‌باشد و این امر آن‌چنان مقدس شمرده شده که در حکم مستحب مؤکد خوانده می‌شود. به این دلیل که ازدواج، اولین مرحله‌ای است که انسان از خودپرستی رها می‌شود و به دیگری می‌اندیشد. اگر تا قبل از ازدواج، فقط «من» مهم بود. بعد از آن دیگر این حصار شکسته می‌شود و کس دیگری در کنار او قرار می‌گیرد و جای خود را به «ما» می‌دهد. اسلام اهدافی را برای ازدواج برمی‌شمرد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. با ازدواج به آرامش برسید: در فرهنگ اسلامی، هدف اصلی ازدواج دستیابی به آرامش روح و روان خوانده می‌شود تا از این طریق زن و مرد بتوانند به کمال دست یابند.
2 ازدواج سبب بقای نسل می‌شود: یکی از اهداف اصلی ازدواج، داشتن فرزند و تداوم نسل است.
3 ازدواج باعث ارضای غریزه جنسی می‌شود: دین مقدس اسلام نه تنها ارضاء مشرووع میل جنسی را بد نمی‌داند بلکه او را کامل کننده دین حساب کرده است و این غریزه را که خدا در انسان‌ها قرار داده با ازدواج می‌توانند به درستی ارضا کنند.
4. ازدواج باعث حفظ عفت می‌شود: از هدف‌های مهم ازدواج، جلوگیری از لغزش زنان و مردان  است، زیرا تنها با ازدواج می‌توانند تمایل جنسی خود را به صورت طبیعی ارضا نمایند.
خداوند از مفاسد و پیامدهای ترک ازدواج آگاه است؛ به همین دلیل بر انجام آن تأکید فراوان دارد و برای مجرد بودن نه تنها فضیلتی به حساب نمی‌آورد، بلکه آن را سبب از دست دادن برکات و آثار معنوی می‌داند. زیرا بدون ازدواج، خانواده تشکیل نمی‌شود و از ارزش و مقام آن کاسته می‌شود و همچنین با مجرد ماندن زمینه برای گناه افزایش می‌یابد                                                       .اصغر توكلي